Аҧсны Аҳәынҭқарра Ахада

 

Ахада ашықәс аихшьалақәа рыла апресс-конференциа мҩаҧигеит

26.12.2018

Ахада ашықәс аихшьалақәа рыла апресс-конференциа мҩаҧигеит

Ҧхынҷкəынмза 25 рзы Аҧсны Аҳəынҭқарра Ахада Рауль Ҳаџьымба ашықәс аихшьалақәа рыла апресс-конференциа мҩаҧигеит.

Апресс-конференциаҿы  Ахада Шьамтәылатәи Арабтә Республикеи Аԥсни реизыҟазаашьа иазку азҵаара аҭак ҟаиҵеит:

«Ҳарҭ ҳнапқәа ҳгәыҵаԥсаны ҳтәаӡам, заа иазгәаҳҭахьаз азҵаарақәа аус рыдаҳулоит. Уа ҳаныҟаз аекономикеи афинансқәеи рызҵаатәқәа ҳрылацәажәеит. Раԥхьа иргыланы, амҩатә коммуникациа аҭыԥ иқәҵатәуп, уи аекономикаҿы алшара ҿыцқәа ҳзаанартуеит».

Атуризми ақыҭанхамҩеи рыҿиара азҵаара аҭак ҟаҵо, Ахада иазгәеиҭеит ихымԥадатәны ишиԥхьаӡо екологиала ицқьоу аҭыԥантәи аалыҵ аԥсшьаҩцәа рыдгалара:

«Ҳарҭ Аԥсныҟа хыԥхьаӡара рацәала ауаа ҳҭааларц ҳҭахыҵәҟьазар, усҟан екологиала ицқьоу аалыҵ рыдаҳгалароуп. Аԥсшьарҭатә наплакқәеи, акурорттә усхкқәеи рнапхгаҩцәа ус ҟарҵаӡом еснагь. Абри аганахьала аусура ырццактәуп, абрендқәа аԥҵатәуп, ари аус иацхраатәуп».

Ахада азҵаара иҭан абзазаратә цәынхақәа аус рыдулара иазку апроблема аӡбареи, агәам-сам кажьырҭа аҭыԥқәа раԥҵареи ирызкны. ́

«Арҭ ашықәсқәа зегьы ари апроблема аӡбара ҳаҿуп, ҳара ҳаԥхьагьы ари азҵаара ҕәҕәала иқәыргылан, аха макьана аҭагылазаашьа шьаҭанкыла аԥсахра залыршамхац. Агәам-сам ықәызго иаҭаху атехника ҳаухьеит, урҭ амашьынақәа маҷым, иҳамоуп аконтеинерқәагьы. Асовет Еидгыла аахыс иҟоу аполигонқәа рҭагылазаашьа бааԥсӡоуп. Ари ас иҟоуп Гагра, Гәдоуҭа, Аҟәа, иара убас Аԥсны мрагыларатәи ахәҭаҟны. Апроблема аԥыхразы азауадқәа рыргылара залыршахап ҳәа сгәы иаанагом. Азауад аргыларазы аԥара рацәаӡаны иаҭахуп. Шәача ас еиҧш, агәам-сам зыблырц зылшо азауад аргыларазы 22 млрд.мааҭ аҭахуп, убри аан аҳауатә ҭагылазаашьагьы иаԥырхагамхо. Ҳара даҽа мҩак ылаҳхит, уи зегь реиҳа еиӷьымзаргьы ҟалап аха. Ҳара аполигон ҿыц аргылара, иара убас агәам-сам аиҵакәаҳара, аҟразы аусура хацҳаркырц ҳаҿуп. Уи алшара азаҳаԥшааит, ҳазҭало ашықәс азы аполигон ҿыц ахь еиҵакәаҳаны иҟоу агәам-сам назго атехника ҿыц ааҳхәоит. Аҟәатәи агәамкаԥсарҭа иадҳәалоу апроблема аӡбаразы аԥара аужьуп, аусурақәа мҩаҧысуеит», - иҳәеит Ахада.

Аҳәынҭқарра Ахада иара убас ацитрустә шәырқәа аԥсны-урыстәылатәи аҳәаа рахыгара иазкыз азҵаара иҭан.

«Аԥсуа ган аҿы ацитрустә шәырқәа рзы ашәахтә ыҟаӡам, аҳаза еизгара ада. Акарантинтә усбарҭа аганахьала иҟаз ашәахтәқәа аԥаҳхит. Иҟоуп аброкерцәа, ацитрусқәа рахгара аиҿкаара знапы алаку, урҭ  рыхәқәа шьҭырхуеит. Зегьы еизганы ҳрацәажәеит, аусура мҩаԥаҳгеит, уажәы аҳәааҿы аҭагылазаашьа аҽаԥсахит. Ақәҵарҭатә ҭыԥқәа рҿы жәабала амашьынақәа ахьгылоу, аусурақәа шцо атәы аҳәоит. Аҳәааҿы Урыстәыла аганахьала ауадаҩрақәа ыҟоуп. Иаха ацитрус ахызгоз ҳмашьынақәа аанкылан. Шьыжьнаҵы уи ҳаӡбеит.  

Иаҳхысыз ашықәс азы ԥшь-нызқь тонна инарзынаԥшуа ацитрус ахыгазҭгьы, ҳазҭоу ашықәс амза 23 рзы иахыргахьеит 23 нызқь тонна. Ҳгәы иаанагоит, уи 30-35 нызқь тонна рҟынӡа инаӡоит, макьанагьы аҽаҩра зегьы еингалаӡам. Ари ҟаҵарба цәгьаӡам.

Хымԥада, зхаҭабзиара лаҟәу ацитрусқәа иахәҭоу анаплакқәа рыҟны аус рыдулахартә иҟазароуп, аха макьана уи аҩыза аҭагылазаашьа ыҟам. Ари азҵаара аус адулара иаҿуп ақыҭанхамҩа аминистрра. Иааиуа ашықәс азы зхаҭабзиара лаҟәу ашәыр ахьрыдыркылаша ацехқәа ҟалап ҳәа ҳгәыҕуеит шьҭа», – иҳәеит Аҳәынҭқарра Ахада.

Апресс-конференциаҟны Ахада иара убас дахцәажәеит Аҧсны иҟоу арацәаӡритә аӡа атема:

«Ҧасатәи ашықәсқәа раан ирыдыркылаз адокументқәа рыла аусура мҩаҧысуеит, алицензиақәа ирыцҵоуп. Аҳәынҭқарра абри аусхк аҟны имҩаҧысуа зегьы иахылаҧшроуп, иҳәаақәнаҵароуп. Ари, раҧхьа иргыланы, аҳәынҭқарра аинтересқәа ирызкызароуп. Азҵаарақәа ахьырҽеитәу ыҟоуп, хымҧада. Анефт атема есқьынгьы аекологиатә ҭагылазаашьеи аҳәынҭқарратә усура егьырҭ аганқәеи ирыдҳәалахоит».  

Ахада апресс-конференциаҟны Аҧсны Аҳәынҭқарра асоциалтә-економикатә ҿиара ацхрааразы Аинвестициатә программа анагӡара иазкны азҵаара ирҭеит.

Зыргылара мҩаҧысуа аобиект ҿыцқәа рыҿҳәарақәа инарықәыршәаны ирыҭахоит. Ахада Ҷлоу ақыҭаҟны аӡымҩангагақәа ирыдҳәалоу аҭагылазаашьа далацәажәо, иазгәеиҭеит агхақәагьы ыҟоуп ҳәа. Абри ахҭыс инамаданы апрокуратура заатәи аекспертиза мҩаҧнагеит, ахара зду аҭакҧхықәра рыдҵара азҵаара ықәыргылахоит.

Аҧхьаҟатәи Аинвестпрограмма апроект аҟны иарбахоит амҩақәа ринфраструктура, афымцамч, аӡымҩангагақәа, ацрыҵтә системақәеи асоциалтә обиектқәеи ирыдҳәадлоу азҵаарақәа.

Аҳәынҭқарра Ахада апресс-конференциаҟны иара убас ихадароу аекономикатә еихшьалақәа ҟаиҵеит.

«Иааидкыланы, ашықәс мариаӡамызт, ас еиҧш аҭагылазаашьа зыхҟьаз афакторқәа ыҟан. Аҧсны адәныҟахәаахәҭратә еикәшара ҵыҧхтәи ашықәс иаҿырҧшны, миллиардки бжакынтәы рҟынӡа иазҳаит. Аимпорт 177 миллион мааҭ рыла иазҳаит, аекспорт 1 миллиард мааҭк  иеиҳаны. Ари Аҧсны алшарақәа рыҽшеиҭаркуа атәы аҳәоит. Аха иҟоуп ауадаҩрақәагьы: ҳара ҳзы акраҵанакуеит иахьагьы афымцамч атема. Абри аусхк аҟны аҭагылазаашьа ҳаҧсахырц ҳаҿуп. Уажәааигәа иаатит еиҭашьақәыргылоу анаплакы «Аҟәа-ГЕС». Аха ари азхаӡом. Аусурақәа рацәаны имҩаҧгатәуп астанциа маҷқәа реиҭашьақәыргаларазы».

Ашәахтә реформа иазкыз азҵаара аҭак ҟаҵо, Ахада иазгәеиҭеит иҟоу ашәахтәқәа реиҵатәра амҩала аусура аҭахны ишыҟоу атәы. Ари аусура хацыркуп.

Ахада иара убас азҵаара иҭан абиуџьеттә усзуҩцәа руалафахәқәа реизырҳаразы. Аҳәынҭқарра Ахада иазгәеиҭеит Аҧсни Урыстәылеи рыбжьара изҵаҩу аиқәшаҳаҭрақәа инарықәыршәаны абиуџьет усзуҩцәа рзы ауалафахәы 6,2% ишазҳауа. Бжьаратәла ауалафахәқәа 13-14 нызқь мааҭ рҟынӡа иҟалоит. Ари аҵареи, акультуреи, агәабзиарахьчареи егьырҭ асоциалтә усхкқәеи ирыдҳәалахоит, иҳәеит Ахада.

 21.jpg

 

 



Возврат к списку

 
 
 
 
© 2015 Аҧсны Ахада Иусбарҭа, Аҟәа ақ., Амҳаџьырқәа рымҩа, 32, АҬЕЛ.: +7 840 226 46 31, АФАКС: +7 840 226 46 31
info@presidentofabkhazia.org